Crna Gora

[vc_row][vc_column width=”3/4”][vc_row_inner][vc_column_inner width=”1/2”][vc_empty_space][vc_single_image image=”16066” img_size=”full”][/vc_column_inner][vc_column_inner width=”1/2”][vc_column_text]Osnovi podaci

Službeni naziv zemlje: Crna Gora
Položaj: jugoistočna Europa
Glavni grad:  Podgorica
Službeni jezik:  crnogorski
Političko uređenje:  parlamentarni sistem državne vlasti
Površina ukupno:  13.812 km²
Stanovništvo:  616.159 (podatak iz 2022.)
Valuta: Euro (EUR)[/vc_column_text][/vc_column_inner][/vc_row_inner][vc_empty_space][vc_custom_heading text=”Aktuelni ekonomski pokazatelji:” font_container=”tag:h4|text_align:left” use_theme_fonts=”yes”][vc_column_text]

PREDMET VREMENSKI OKVIR
MAKROEKONOMSKI PODACI GODINA GODINA GODINA GODINA GODINA GODINA GODINA
POKAZATELJ 2000. 2010. 2015. 2019. 2020. 2021. 2022.
Stanovništvo, ukupno 604.950,00 619.428,00 622.159,00 622.028,00 621.306,00 619.211,00 616.159,00
BND, PPP (USD) 3.814.884.916,93 8.387.696.611,71 10.384.200.626,47 14.965.871.316,35 12.946.293.425,84 14.814.303.710,41 16.960.713.563,94
BND po glavi stanovnika, PPP (USD) 6.310,00 13.540,00 16.690,00 24.060,00 20.840,00 23.920,00 27.530,00
BDP (USD) 984.292.969,88 4.142.983.897,83 4.054.728.172,94 5.542.053.845,29 4.769.995.511,55 5.861.430.525,58 6.095.978.867,70
BDP po glavi stanovnika (USD) 1.627,06 6.688,40 6.517,19 8.909,65 7.677,37 9.465,97 9.893,52
Godišnji rast BDP – a (%) 3,10 2,73 3,39 4,06 -15,31 13,04 6,09
Bilans tekućeg računa (saldo, USD) .. -852.057.845,55 -443.138.379,65 -795.654.394,40 -1.237.027.266,50 -541.201.377,19 -825.021.543,82
Bilans tekućeg računa (udio u BDP – u) % .. -20,57 -10,93 -14,36 -25,93 -9,23 -13,53
Izvoz roba i usluga (udio u BDP – u) % 36,81 37,04 42,12 43,85 26,00 42,83 52,68
Uvoz roba i usluga (udio u BDP – u) % 51,11 62,74 60,57 65,00 61,01 62,20 75,97
Godišnja stopa inflacije – potrošačke cijene (%) .. 0,65 1,55 0,36 -0,26 2,41 13,04
SDI, neto priljev (USD) .. 758.254.398,56 699.855.695,33 417.589.860,08 530.903.011,48 693.740.795,71 872.574.936,66
Potrebno vrijeme za otvaranje firme – dan(i) .. 12,00 12,00 12,00 .. .. ..

[/vc_column_text][vc_column_text]

[/vc_column_text][vc_custom_heading text=”Najznačajnije industrijske grane” font_container=”tag:h4|text_align:left” use_theme_fonts=”yes”][vc_row_inner][vc_column_inner width=”1/3”][vc_pie value=”6.35” label_value=”6.35” color=”green” title=”Primarni (poljoprivreda, šumarstvo i ribarstvo):” units=”%”][/vc_column_inner][vc_column_inner width=”1/3”][vc_pie value=”13.04” label_value=”13.04” color=”juicy-pink” title=”Sekundarni (industrija uključujući i građevinarstvo):” units=”%”][/vc_column_inner][vc_column_inner width=”1/3”][vc_pie value=”60.70” label_value=”60.70” color=”sandy-brown” title=”Tercijalni (usluge):” units=”%”][/vc_column_inner][/vc_row_inner][vc_empty_space][vc_column_text]Glavne grane primarnog sektora su šumarstvo (obnova, očuvanje i certificiranje šuma), poljoprivreda – stočarstvo (uzgoj ovaca, svinja, koza), uzgoj krmnih i industrijskih poljoprivrednih kultura (krompir, kukuruz, uljarice – masline), voćarstvo (agrumi, sezonsko voće), te ribarstvo (izlov ribe, rakova, mekušaca).

Glavne grane sekundarnog sektora čine rudarstvo, metalna industrija, mašinska industrija, drvna industrija, te prehrambena industrija (mesna i mesoprerađivačka industrija, mljekarstvo i mliječna industrija, proizvodnja alkoholnih i bezalkoholnih pića).

Glavne grane tercijalnog sektora predstavljaju turizam, financije, trgovina, transport.

Izvor:      Svjetska banka („Pokazatelji razvoja u svijetu“)[/vc_column_text][vc_custom_heading text=”Izvoz / vrijednost i struktura” font_container=”tag:h4|text_align:left” use_theme_fonts=”yes”][stm_stats_counter stat_counter_style=”style_2” counter_value=”0.74” description=”Ukupan izvoz Crne Gore na svjetsko tržište u 2022. godini iznosio je 0,74 mlrd. USD.
Prvih deset (10) tarifnih glava (skupine proizvoda) sa vodećim udjelima u ukupnom izvozu Crne Gore navodimo slijedom: „27“ – Mineralna goriva, … (29,97 %), „76“ – Aluminij i proizvodi … (25,75 %), „44“ – Drvo i proizvodi … (6,87 %), „30“ – Farmaceutski proizvodi (4,73 %), „84“ – Nuklearni reaktori, … (4,45 %), „26“ – Rude, kamen … (3,49 %), „02“ – Meso i jestivi … (3,12 %), „22“ – Pića, alkoholi … (2,56 %), „87“ – Vozila osim željezničkih … (2,43 %), te „85“ – Električne mašine i … (1,37 %).
Ostale grupe proizvoda u izvozu Crne Gore čine (15,26 %) od ukupnog izvoza navedenog prostora na međunarodno tržište.”][vc_custom_heading text=”Uvoz / vrijednost i struktura” font_container=”tag:h4|text_align:left” use_theme_fonts=”yes”][stm_stats_counter stat_counter_style=”style_2” counter_value=”3.72” description=”Ukupan uvoz Crne Gore sa svjetskog tržišta, u 2022. godini, iznosio je 3,72 mlrd. USD.
Prvih deset (10) tarifnih glava (skupine proizvoda) sa vodećim udjelima u ukupnom uvozu Crne Gore jesu „27“ – Mineralna goriva, … (17,61 %), „87“ – Vozila osim željezničkih … (6,63 %), „84“ – Nuklearni reaktori, … (6,57 %), „85“ – Električne mašine i … (6,04 %), „76.“ – Aluminij i proizvodi … (4,44 %), „30“ – Farmaceutski proizvodi (4,25 %), „02“ – Meso i jestivi … (3,25 %), „94“ – Namještaj, ležajevi … (2,82 %), „39“ – Plastika i proizvodi … (2,62 %), te „22“ – Pića, alkoholi … (2,56 %).
Ostale grupe proizvoda u uvozu Crne Gore čine (43,21 %) od ukupnog uvoza Crne Gore sa svjetskog tržišta.”][vc_custom_heading text=”Članstvo u međunarodnim organizacijama” font_container=”tag:h4|text_align:left” use_theme_fonts=”yes”][vc_column_text]Crna Gora aktivno učestvuje u radu mnogobrojnih međunarodnih institucija, asocijacija, kao i organizacija od kojih navodimo redom:

  • UN
  • WTO
  • WCO
  • Vijeće Europe
  • OSCE
  • NATO
  • ostale

Pozivni (telefonski broj zemlje):        00 (382)

Internet domena:                             .me[/vc_column_text][vc_row_inner][vc_column_inner width=”1/2”][vc_custom_heading text=”Glavni izvozni partneri / 2022. / %” font_container=”tag:h5|text_align:left” use_theme_fonts=”yes”][vc_round_chart stroke_width=”2” values=”%5B%7B%22title%22%3A%22Srbija%22%2C%22value%22%3A%22213%20%25%22%2C%22color%22%3A%22sandy-brown%22%2C%22custom_color%22%3A%22%23ebebeb%22%7D%2C%7B%22title%22%3A%22%C5%A0vicarska%22%2C%22value%22%3A%2215.4%20%25%22%2C%22color%22%3A%22sandy-brown%22%2C%22custom_color%22%3A%22%23ebebeb%22%7D%2C%7B%22title%22%3A%22Bosna%20i%20Hercegovina%22%2C%22value%22%3A%2212.9%20%25%22%2C%22color%22%3A%22peacoc%22%2C%22custom_color%22%3A%22%2350485b%22%7D%2C%7B%22title%22%3A%22Slovenija%22%2C%22value%22%3A%227.3%20%25%22%2C%22color%22%3A%22peacoc%22%2C%22custom_color%22%3A%22%2350485b%22%7D%2C%7B%22title%22%3A%22Luksemburg%22%2C%22value%22%3A%225.2%20%25%22%2C%22color%22%3A%22sandy-brown%22%2C%22custom_color%22%3A%22%23ebebeb%22%7D%2C%7B%22title%22%3A%22Neklasificirana%20skupina%20europskih%20zemalja%20%22%2C%22value%22%3A%224.9%20%25%22%2C%22color%22%3A%22chino%22%2C%22custom_color%22%3A%22%23555555%22%7D%2C%7B%22title%22%3A%22Italija%22%2C%22value%22%3A%224.8%20%25%22%2C%22color%22%3A%22mulled-wine%22%2C%22custom_color%22%3A%22%236ab165%22%7D%2C%7B%22title%22%3A%22Hong%20Kong%22%2C%22value%22%3A%223.0%20%25%22%2C%22color%22%3A%22orange%22%2C%22custom_color%22%3A%22%236ab165%22%7D%2C%7B%22title%22%3A%22Albanija%22%2C%22value%22%3A%222.9%20%25%22%2C%22color%22%3A%22pink%22%7D%2C%7B%22title%22%3A%22Njema%C4%8Dka%22%2C%22value%22%3A%222.8%20%25%22%2C%22color%22%3A%22blue%22%7D%2C%7B%22title%22%3A%22Ostale%20zemlje%22%2C%22value%22%3A%2219.5%20%25%22%2C%22color%22%3A%22violet%22%2C%22custom_color%22%3A%22%236dab3c%22%7D%5D”][vc_column_text]Promatrajući svjetsko tržište, Bosna i Hercegovina se nalazi u prvih 25 vanjskotrgovinskih partnera Crne Gore na čijim tržištima je realiziran uvoz iz Crne Gore.[/vc_column_text][/vc_column_inner][vc_column_inner width=”1/2”][vc_custom_heading text=”Glavni uvozni partneri / 2022. / %” font_container=”tag:h5|text_align:left” use_theme_fonts=”yes”][vc_round_chart stroke_width=”2” values=”%5B%7B%22title%22%3A%22Srbija%22%2C%22value%22%3A%2217.4%20%25%22%2C%22color%22%3A%22chino%22%2C%22custom_color%22%3A%22%2350485b%22%7D%2C%7B%22title%22%3A%22Kina%22%2C%22value%22%3A%229.3%20%25%22%2C%22color%22%3A%22sandy-brown%22%2C%22custom_color%22%3A%22%2358b9da%22%7D%2C%7B%22title%22%3A%22Gr%C4%8Dka%22%2C%22value%22%3A%228.3%20%25%22%2C%22color%22%3A%22juicy-pink%22%2C%22custom_color%22%3A%22%23fe6c61%22%7D%2C%7B%22title%22%3A%22Njema%C4%8Dka%22%2C%22value%22%3A%227.7%22%2C%22color%22%3A%22blue%22%7D%2C%7B%22title%22%3A%22Hrvatska%22%2C%22value%22%3A%226.1%20%25%22%2C%22color%22%3A%22turquoise%22%2C%22custom_color%22%3A%22%23fe6c61%22%7D%2C%7B%22title%22%3A%22Italija%22%2C%22value%22%3A%225.6%20%25%22%2C%22color%22%3A%22pink%22%7D%2C%7B%22title%22%3A%22Bosna%20i%20Hercegovina%22%2C%22value%22%3A%225.1%20%25%22%2C%22color%22%3A%22orange%22%2C%22custom_color%22%3A%22%238d6dc4%22%7D%2C%7B%22title%22%3A%22Turska%22%2C%22value%22%3A%224.8%20%25%22%2C%22color%22%3A%22sky%22%2C%22custom_color%22%3A%22%23fe6c61%22%7D%2C%7B%22title%22%3A%22%C5%A0vicarska%22%2C%22value%22%3A%223.9%20%25%22%2C%22color%22%3A%22chino%22%2C%22custom_color%22%3A%22%2350485b%22%7D%2C%7B%22title%22%3A%22Venecuela%22%2C%22value%22%3A%222.0%20%25%22%2C%22color%22%3A%22black%22%2C%22custom_color%22%3A%22%2350485b%22%7D%2C%7B%22title%22%3A%22Ostale%20dr%C5%BEave%22%2C%22value%22%3A%2229.8%20%25%22%2C%22color%22%3A%22vista-blue%22%2C%22custom_color%22%3A%22%2358b9da%22%7D%5D”][vc_column_text]Bosna i Hercegovina se nalazi u prvih 25 vanjskotrgovinskih partnera Crne Gore sa čijih je tržišta registriran izvoz u Crnu Goru.

Izvor:      Intracen.org („Trade Map“)[/vc_column_text][/vc_column_inner][/vc_row_inner][vc_empty_space][vc_custom_heading text=”Porezi, carine i dokumenti potrebni za izvoz” use_theme_fonts=”yes” subtitle=”Porezna struktura”][vc_column_text]Porez na dodanu vrijednost (PDV)

Standardna stopa predmetnog poreza, koja se primjenjuje na sve robe i usluge – osim onih koji se oporezuju po sniženoj stopi ili su predmet izuzeća od plaćanja PDV – a, iznosi 21 %.

Ovisno o vrsti proizvoda i (ili) usluge kao predmetu oporezivanja, snižena stopa PDV – a iznosi 7 %, a istodobno se primjenjuje i nulta stopa spomenutog poreza (0 %).

Carine u Crnoj Gori

Prema podacima iz 2020. godine, a shodno MFN – u, carinske stope za dalje navedenu klasifikaciju proizvoda u Crnoj Gori iznose kako slijedi:

  • „Svi proizvodi“ (3,66 %)
  • „Poljoprivredni proizvodi“ (5,86 %)
  • „Industrijski proizvodi“ (2,88 %)

Potrebna carinska dokumentacija sastoji se od trgovinske fakture, deklaracije o carinskoj vrijednosti robe, transportnih dokumenata, pakirne liste, kao i uvozne carinske deklaracije.

Pored prethodno navedenog, obavezno je poštivanje svih dodatnih zahtjeva institucija, tijela i organa Crne Gore. Zahtjevi moraju biti usklađeni sa važećom zakonodavnom legislativom tržišta (zemlje), jer se upravo na takav način i reguliraju carinski postupci na određenom tržištu, odnosno njegovom carinskom prostoru.

Akcize

Na mineralna goriva, mineralna ulja, alkohol, alkoholna pića, duhan, duhanske proizvode, tečnost za punjenje elektronskih cigareta, kao i gaziranu vodu, na spomenutom se tržištu plaćaju akcize.

Porez na kafu u Crnoj Gori propisan je Zakonom o porezu na kafu, a predmet oporezivanja je kafa koja se uvozi ili eventualno proizvodi na prostoru Crne Gore.

Prilikom provođenja carinskog postupka, carinska administracija može zahtjevati i dodatnu dokumentaciju.

Tehnička sigurnost proizvoda osigurava se uvođenjem i primjenom standarda, koji su istodobno praćeni poštivanjem regulative o pakiranju proizvoda, etiketiranju i dodatnom označavanju proizvoda, kao i implementacijom navedene regulative kroz proces pripreme i plasmana proizvoda.

Pored navedenog, potrebno je obratiti pažnju na važeće propise vezane za marketing, oglašavanje i promociju proizvoda i (ili) usluga na datom tržištu.

Dokumentacija za izvoz

Pod dokumentacijom potrebnom za izvoz navodimo komercijalnu fakturu, (original i dvije kopije), certifikat o porijeklu robe, pakirnu listu, otpremnicu, policu osiguranja, te shodno vrsti i namjeni proizvoda i (ili) usluga – veterinarsku, sanitarnu i fito – sanitarnu dozvolu, odnosno ostalu dokumentaciju koju zahtjevaju nadležne institucije, organi i tijela.

Izvor:      World Bank (World Development Indicators)[/vc_column_text][vc_custom_heading text=”Vanjskotrgovinska razmjena Bosne i Hercegovine sa Crnom Gorom” use_theme_fonts=”yes”][vc_column_text][xyz-ips snippet=”vanjsko-trgovinska-razmjena”]

[/vc_column_text][vc_column_text][xyz-ips snippet=”vanjsko-trgovinska-razmjena-tarife-izvoz-top10”]Izvor:      Vanjskotrgovinska komora Bosne i Hercegovine / Spoljnotrgovinska komora Bosne i Hercegovine[xyz-ips snippet=”vanjsko-trgovinska-razmjena-tarife-uvoz-top10”]Izvor:      Vanjskotrgovinska komora Bosne i Hercegovine / Spoljnotrgovinska komora Bosne i Hercegovine

SPORAZUMI

Bosna i Hercegovina je sa Crnom Gorom potpisala „Sporazum o unapređenju i zaštiti investicija“.

Odluku o ratifikaciji spomenutog Sporazuma možete pogledati na web stranici Ministarstva vanjske (spoljne) trgovine i ekonomskih odnosa Bosne i Hercegovine.[/vc_column_text][vc_empty_space][vc_custom_heading text=”Korisne adrese” use_theme_fonts=”yes”][vc_column_text]

  • Svjetska banka
  • Ministarstvo vanjskih (spoljnih) poslova Bosne i Hercegovine
  • Ambasada Crne Gore u Bosni i Hercegovini
  • Ministarstvo vanjske (spoljne) trgovine i ekonomskih odnosa Bosne i Hercegovine
  • Vanjskotrgovinska (Spoljnotrgovinska) komora Bosne i Hercegovine

[/vc_column_text][vc_custom_heading text=”Pitajte nas” use_theme_fonts=”yes”][vc_column_text]Ukoliko Vam trebaju specifične informacije o određenom sektoru privrede u _________, molimo Vas da se obratite BHEPA osoblju zaduzenom za tu oblast (vidi kontakt informacije)”[/vc_column_text][contact-form-7 id=”1272” title=”Pitajte nas.”][vc_empty_space][/vc_column][vc_column width=”1/4”][stm_sidebar sidebar=”3180”][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column][/vc_column][/vc_row]

Share This